Các năm thời vương triều nhà lý, đất nước chúng ta được bình ổn, và có sự phát triển về kinh tế – văn hóa khá lớn. Ngày ấy phật giáo được gọi là quốc giáo, Thời kỳ phật giáo phát triển đến đỉnh cao trong lịch sử các vương triều cổ tại Việt Nam, hoàng tộc luôn luôn lấy biểu tượng rồng làm dấu ấn của quyền uy, nên hình tượng rồng thời này cũng có những liên quan mật thiết với nhau và đến nghệ thuật điêu khắc đá mỹ nghệ – chế tác vật phẩm mỹ thuật. Và điều đó đã được chứng minh thông qua nhiều di vật khảo cổ, các nhà văn hóa học nước ta đã làm sáng tỏ nhiều điều về hình tuong rong da thời nhà lý.
1. Nguồn gốc của loài rồng thuần Việt: Có nhiều quan điểm khác nhau về nguồn gốc hình tượng con rồng trong văn hóa Việt, có thuyết nói về rồng của những người Việt thật ra là thần thánh hóa loài cá sấu, cụ thể tong tạp chí Nguyên cứu Lịch sử có viết nhiều “Đầu tiên Tô-tem của người Việt có thể là một giống rắn nào đó – một giống bò sát nào đó. Loài rắn này có hình dạng cơ thể rất lớn, đầu mang mào, lại có thể có cả chân, ít nhiều điểm giống con rồng. Người Việt Nam xưa vẫn được cho là một giống rắn thần thân dài, mào đỏ chót. Nhiều làng ở Việt Nam xưa đã thờ rắn thần đó , ông Văn Tân lại tiếp tục chứng minh nguồn gốc con rồng từ cá sấu “Ngờ rằng con Giao Long mà người Việt năm xưa có lẽ là con cá sấu”. Cùng quan điểm với ông Văn Tân thì có Gs.Phạm Huy Thông, Gs.Hà Văn Tấn “Như vậy theo ý kiến của chúng tôi, hình hai con cá sấu được cách điệu hài hào giao nhau trên búa đồng Đông Sơn là hình của một con Giao Long. Đây là hình tượng con rồng đầu tiên trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam”.
Tuy nhiên cũng có những ý kiến để đắn bát bỏ giả thuyết rồng là bắt nguồn từ hình tượng cá sấu khi Gs.Phạm Huy Thông viết “Chúng ta chưa khẳng định rằng con rồng có tiền thân từ con cá sấu Đông Nam Á. Nhất là động vật học chưa xác định rằng sự tồn tại của cá sấu có thật ở vùng biển Bắc bộ”.
2. Đặc điểm ngoại hình: Rồng thời lý có nhiều điểm khác biệt, đặc trưng riêng có thể phân biệt được với tuong da hình rồng của các thời khác như
+ Đầu rồng thời lý: Mào trùm toàn bộ môi trên và hài hòa cùng nang tạo thành hình đám mây bồng bềnh bay, Bờm tỏa ra sau gáy và tạo hình như được gió thổi bay, râu mềm mại và được tạo dáng như làn sóng hướng về phía trước, được thu nhỏ dần, mũi rồng được tạo hình giốn những đường cong xếp chồng lên nhau. Miệng luôn tạo hình 2 hàm răng đang ngậm hoặc nhả ngọc. Cả chiếc đầu làm người nhìn liên tưởng đến hình ảnh chiếc lá bồ đề.
dau rong thoi ly
+ Thân rồng: thân rồng hình tròn lẳn, da trơn, to từ cổ nhỏ dần đến đuôi, chúng không có vảy. Thân rồng thường có 11 đến 13 khúc, các khúc có cung độ đều nhau và uốn lượn hình thắt miệng túi đáy tròn, chúng có miệng thắt nhỏ hơn.
+ Chân: Gồm 4 chân, có 2 loại là loại 3 móng vuốt và loại có 5 móng vuốt. Dù loại có 3 móng vuốt hay chỉ có 5 móng vuốt cũng đều nhỏ nhắn, có 3 đốt và có móng vuốt sắc như móng chim. Ở khuỷu chân có một cụm lông có hình chỏm mây bay về phía sau mềm mại.
Rồng thời lý thể hiện được những nét nghệ thuật riêng biệt của văn hóa nước Việt ta, hy vọng bài viết hữu ích cho bạn.
Mời bạn xem thêm: rồng đá bậc thềm
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét